ประวัติความเป็นมา

              องค์การบริหารส่วนจังหวัดเกิดขึ้นครั้ง แรกเมื่อปีพ.ศ.2476 เรียกว่า “สภาจังหวัด” มีหน้าที่ให้คำปรึกษาแก่คณะกรรมการจังหวัด คือผู้ว่าราชการจังหวัด ปลัดจังหวัดและหัวหน้าส่วนราชการฝ่ายพลเรือน ในปี พ.ศ.2495 ได้มีการกำหนดให้สภาจังหวัดมีฐานะเป็นที่ปรึกษาผู้ว่าราชการจังหวัด และได้ปรับปรุงเปลี่ยนแปลงพัฒนา จนกลายมาเป็นองค์การบริหารส่วนจังหวัด ตามพระราชบัญญัติองค์การบริหารส่วนจังหวัด พ.ศ.2498 ซึ่งมีผู้ว่าราชการจังหวัดมีฐานะเป็นนายกองค์การบริหารส่วนจังหวัด ปลัดจังหวัดเป็นปลัดองค์การบริหารส่วนจังหวัด และนายอำเภอเป็นหัวหน้าประจำอำเภอ โดยมีสภาจังหวัดเป็นฝ่ายนิติบัญญัติ มีสมาชิกสภาจังหวัดซึ่งมาจากการเลือกตั้งของประชาชน ทำหน้าที่ให้ความเห็นชอบข้อบัญญัติจังหวัด

             จนกระทั่งปี พ.ศ.2537 รัฐบาลได้ประกาศใช้พระราชบัญญัติสภาตำบลและองค์การบริหารส่วนตำบล มีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 2 มีนาคม 2538 เป็นต้นไป จึงทำให้มีการปรับปรุงและประกาศใช้พระราชบัญญัติองค์การบริหารส่วนจังหวัด พ.ศ.2540 โดยได้บัญญัติให้เขตของจังหวัดเป็นเขตขององค์การบริหารส่วนจังหวัด พระราชบัญญัติองค์การบริหารส่วนจังหวัด พ.ศ.2540 แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2546 ได้กำหนดให้องค์การบริหารส่วนจังหวัดมีนายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดที่มา จากการเลือกตั้งของประชาชนในจังหวัดโดยตรง ผลจาก พระราชบัญญัติองค์การบริหารส่วนจังหวัด พ.ศ. 2540 แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2546 โดยนายแพทย์ชาญชัย ศิลปอวยชัย เป็นนายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดแพร่ คนแรกที่มาจากการเลือกตั้งของประชาชนจังหวัดแพร่ ดำรงตำแหน่งห้วงปี พ.ศ. 2547 – 2550  ปัจจุบันมีนายอนุวัธ  วงศ์วรรณ เป็นนายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดแพร่ ดำรงตำแหน่ง 2 วาระ วาระที่ 1 ตั้งแต่วันที่ 9 ธันวาคม 2550 – 14 กันยายน 2554 วาระที่ 2 ตั้งแต่วันที่ 6 พฤศจิกายน 2554 – ปัจจุบัน 

สถานที่ตั้งอาณาเขต

              จังหวัดแพร่เป็น 1 ใน 17 จังหวัดภาคเหนือของประเทศไทย ตั้งอยู่ระหว่างเส้นรุ้งเหนือที่ 14.70 ถึง 18.44 องศากับเส้นแวงที่ 99.58 ถึง 100.32 องศา อยู่สูงกว่าระดับน้ำทะเลประมาณ 155 เมตร อยู่ห่างจากกรุงเทพมหานคร ตามทางหลวงหมายเลข 11 และ 101 ประมาณ 551 กิโลเมตร และทางรถไฟ 550 กิโลเมตร (ถึงสถานีรถไฟเด่นชัย) มีเนื้อที่ ประมาณ 6,538.59 ตารางกิโลเมตร หรือประมาณ 4,086,625 ไร่ และมีอาณาเขตติดต่อกับจังหวัดใกล้เคียง ได้แก่

ทิศเหนือ เขตอำเภอสองและอำเภอร้องกวาง ติดต่อกับ จังหวัดลำปาง น่าน และพะเยา
ทิศตะวันออก เขตอำเภอเมืองแพร่และอำเภอร้องกวาง ติดต่อกับ จังหวัดน่านและอุตรดิตถ์
ทิศใต้  เขตอำเภอเด่นชัยและอำเภอวังชิ้น ติดต่อกับ จังหวัดอุตรดิตถ์และสุโขทัย
ทิศตะวันตก เขตอำเภอสอง อำเภอลอง และอำเภอวังชิ้น ติดต่อกับ จังหวัดลำปาง

(ที่มา : www.phrae.go.th)

สภาพทางภูมิศาสตร์

               พื้นที่จังหวัดแพร่ล้อมรอบด้วยภูเขาทั้ง 4 ทิศ พื้นที่ส่วนใหญ่ประมาณร้อยละ 80 เป็นภูเขา มีพื้นที่ราบเพียงร้อยละ 20 โดยลาดเอียงไปทางทิศใต้ตามแนวไหลของแม่น้ำยมคล้ายก้นกระทะ พื้นที่ราบของจังหวัดจะอยู่ระหว่างหุบเขามี 2 แปลงใหญ่ คือที่ราบบริเวณพื้นที่อำเภอร้องกวาง อำเภอเมืองแพร่ อำเภอสูงเม่น และอำเภอเด่นชัย และอีกหนึ่งแปลงคือบริเวณที่ตั้งอำเภอลองและอำเภอวังชิ้น ซึ่งที่ราบดังกล่าวใช้เป็นที่อยู่อาศัยและทำการเกษตร

 ลักษณะภูมิอากาศ

                1) ฤดูกาล ลักษณะภูมิอากาศของจังหวัดแพร่จัดอยู่ในลักษณะแบบฝนเมืองร้อนเฉพาะฤดูหรือแบบทุ่งหญ้าเมืองร้อน (TropicalSavanna) บริเวณดังกล่าวอยู่ในเขตร่องอากาศเขตร้อน (Intertropical Convergence Zone)ปริมาณและการกระจายของฝนจะได้รับอิทธิพลจากลมมรสุม 2 ประเภท คือ ลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ ทำให้มีฝนตกชุกและลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ ที่นำเอาอากาศหนาวและแห้งแล้งจากประเทศจีนมาปกคลุมทั่วบริเวณภาคเหนือของ ประเทศไทย นอกจากนี้ลักษณะพื้นที่ของจังหวัดแพร่ที่เป็นแอ่งคล้ายก้นกระทะและลักษณะภูมิประเทศเป็นภูเขา จึงทำให้สภาพอากาศแตกต่างกันมาก ลักษณะภูมิอากาศของจังหวัดแพร่แบ่งเป็น 3 ฤดูกาล

ฤดูหนาว เริ่มประมาณกลางเดือนตุลาคมถึงกลางเดือนกุมภาพันธ์
ฤดูร้อน เริ่มประมาณกลางเดือนกุมภาพันธ์ถึงกลางเดือนพฤษภาคม
ฤดูฝน เริ่มประมาณกลางเดือนพฤษภาคมถึงกลางเดือนตุลาคม

               2) ปริมาณน้ำฝน จากสถิติภูมิอากาศของจังหวัดแพร่ในคาบ 5 ปี ระหว่างปี 2554-2558 มีค่าเฉลี่ยประมาณ1,209.42 ม.ม. ฝนตกมากที่สุดในปี 2554 วัดได้ 1,550 ม.ม. จำนวนวันที่ฝนตก 142 วัน ฝนตกน้อยที่สุดในปี 2558วัดได้ 902.5 ม.ม. จำนวนวันที่ฝนตก 104 วัน

               3) อุณหภูมิ อุณหภูมิของจังหวัดแพร่ในคาบ 5 ปี ระหว่างปี 2554-2558 มีอุณหภูมิเฉลี่ยประมาณ 26.64 องศาเซลเซียส โดยอุณหภูมิเฉลี่ยต่ำสุดต่อปีประมาณ 18.73 องศาเซลเซียสเมื่อปี 2557 และอุณหภูมิเฉลี่ยสูงสุดต่อปีประมาณ 37.43 องศาเซลเซียสเมื่อปี 2558 อุณหภูมิต่ำสุดวัดได้ 8.5 องศาเซลเซียสเมื่อเดือนมกราคม 2557 และอุณหภูมิสูงสุดวัดได้ 41.7 องศาเซลเซียสเมื่อเดือนเมษายน 2555

(ที่มา : www.phrae.go.th)

ด้านการปกครอง

การแบ่งเขตการปกครอง

                จังหวัดแพร่ แบ่งเขตการปกครองออกเป็น 8 อำเภอ 78 ตำบล 708 หมู่บ้าน 18 ชุมชน องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 84 แห่ง ประกอบด้วย องค์การบริหารส่วนจังหวัด 1 แห่ง เทศบาลเมือง 1 แห่งเทศบาลตำบล 25 แห่ง และองค์การบริหารส่วนตำบล 57 แห่ง